Λίγο πριν πάμε να παραλάβουμε τα σταφύλια που θα ευλογηθούν αύριο στον ναό μας για τη μεγάλη δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως Του Χριστού, σκέφτομαι πως υπάρχουν κάποιες στιγμές στον χρόνο που, όσο κι αν επαναλαμβάνονται, δεν χάνουν ποτέ τη σημασία τους. Και η ευλογία των σταφυλιών στη γιορτή της Μεταμορφώσεως είναι μία απ' αυτές. Δεν είναι κάτι φανταχτερό. Δεν έχει θόρυβο, δεν έχει εντυπωσιασμό. Έχει όμως σιωπή, τάξη και μυστήριο. Έχει το άγγιγμα Του Θεού πάνω στα πρώτα γεννήματα της γης.
Και επειδή από πολλούς τέτοιες μέρες μας τίθενται ερωτήματα για αυτές τις ευλογημένες συνήθειες, αισθάνθηκα την ανάγκη να δούμε τι σημαίνει να παίρνεις ένα τσαμπί σταφύλι και να το φέρνεις μπροστά στον Χριστό; Ποιο είναι το βάρος αυτής της απλής κίνησης, που γίνεται εδώ και αιώνες, σ' όλα τα μήκη και πλάτη της Ορθοδοξίας; Πότε ξεκίνησε; Ποιος τη δίδαξε; Και, κυρίως, ποια ψυχή την κράτησε ζωντανή;
Αν ανοίξει κανείς την Παλαιά Διαθήκη, θα δει πως ο Θεός ζητούσε πάντοτε τις «απαρχές», δηλαδή τους πρώτους καρπούς της γης. Το πρώτο στάχυ, το πρώτο σύκο, το πρώτο τσαμπί σταφυλιού. Όχι βεβαίως γιατί τα είχε ανάγκη. Αλλά για να μάθει ο άνθρωπος να θυμάται. Τι να θυμάται; Πώς ό,τι καλό έχει, το έλαβε. Κι ό,τι κρατάει στα χέρια του, είναι δώρο, όχι ιδιοκτησία.
«Τίμα Τον Κύριον από των απαρχών των γεννημάτων σου», λέει στις Παροιμίες. Κι αυτή η αρχή, της ευγνωμοσύνης και της επιστροφής του δώρου στον Δοτήρα, δεν έπαυσε με Τον Χριστό. Αντίθετα, ο ίδιος ο Χριστός ονομάζεται